donderdag 26 september 2013

Kateliek

Tussen 24 augustus en 21 oktober 1872 vielen er bij de Maatschappij van Welstand drie brieven in de bus van Hendrik Jacobus Lips, winkelier te ’s-Hertogenbosch en naar eigen zeggen kort daarvoor benoemd (door de Majesteit, gelijk in die tijd gebruikelijk) tot brievengaarder te Schijndel. Dat had ter plaatse enig kwaad bloed gezet want Lips was qua religie Nederlands Hervormd: ‘daar er met mij verschijdene solicitante uit genoemde plaats waren, en allen kateliek (..), zoo steken zij allen nu de hoofden, bij elkaar om rede ik Protestant ben, en wenden alles aan om mij geen onderkomen te bezorgen’. Het vinden van een onderkomen was hem niettemin gelukt (‘met een list’, tegen een ‘groote huur’ en enkel voor ‘tijd en wijl’). Kon Welstand hem niet helpen bij het vinden van iets beters? Verhuurde de Maatschappij te Schijndel niet een huis aan een kateliek? Kon hij dáár mettertijd niet in?
Op 14 oktober begon het te dringen: de pastoor had inmiddels lont geroken en zijn ongenoegen kenbaar gemaakt aan Lips' huisbaas. Die had hem vervolgens aangezegd naar iets anders om te zien (‘niet dat hij mij op straat zal zetten voor ik iets anders had dat niet maar hoe eerder ik iets had hoe liever hij het had’). Daar kwam bij dat het hebben van een pand uit hoofde van zijn werk een vereiste was (‘Ook den Heer Directeur uit ’s Bosch heeft mij gezegt ik hier niet mogt blijven, daar ik geen afsluiting of vrij kantoor heb’). En er was nog de ‘Heer de Waal een Israeliet’ die zijn zinnen weer had gezet op Lips’ huidige woning en ook al was komen informeren wanneer deze in het huisje van Welstand kon.
Een week later stond het er nog slechter voor. Het gerucht ging nu dat de kateliek van Welstand was verteld dat hij ‘gerust aan het zaaijen van zijn winter koren kon beginnen, daar hij zijn woning niet behoefde te verlaten’. Als Welstand genegen was om hem bij te staan, dan moest het nog deze week gebeuren. De kateliek had ‘expres deze week nog gewacht’ met zaaien.
Ik weet niet hoe het is afgelopen met Lips. Uit het archief blijkt niet dat Welstand hem heeft willen ondersteunen.* 



* BHIC, toegang 212, invnr. 73; briefnummers 212, 250 en 253. Niks over in 107, 19 verdient ter zake misschien nog a second look.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten