Vakantiepiket

Sprak vanmiddag een collega over Piketty. Een zeer belangwekkend boek, dat hij al een paar dagen aanprijst op ons intranet. Geen makkelijk boek natuurlijk. Hij heeft er een jaar over gedaan. Is erin begonnen in de zomervakantie van 2014, vond het toen maar flauwekul maar pakte het in de herfstvakantie toch weer op; raakte alsnog enthousiast, maakte flink wat meters in de kerstvakantie en kon zijn tempo vasthouden in de crocusvakantie, zodat hij het in de meivakantie kon uitlezen. In de afgelopen zomervakantie heeft hij de belangwekkendste hoofdstukken nog eens nagelezen en het is toch echt een zeer belangwekkend boek. Ik móet het lezen. Inkomensongelijkheid is dé uitdaging van de eenentwintigste eeuw.*

* Het ergste is nog wel, dat hij werkt bij 'Belastingen', dus hij kan er godverdomme nog werk van maken ook.

Blaren

Gisteren was ik naar de vierdaagse om Faby in te halen. Ze heeft hem opnieuw uitgelopen, ondanks de pee* en andere ellende. 's Avonds thuis, begon ik in de biografie van Chamfort.**

Als deelnemer aan de vierdaagse zou ik zelf niet verder komen dan de eerste tien kilometer, pagina 32, omgerekend naar Chamfort. Ik zou blaren krijgen en heel veel last van mijn achillespezen. Aan de kwalen die mijn deel zouden zijn, als ik het boek over Chamfort zou uitlezen, durf ik niet eens te denken.

Hoe krijgt iemand zulke pretentieuze rommel uit zijn pen? En hoe haalt een ander het in zijn hoofd om die te vertalen? Slaat het in het Frans wél ergens op? Zo ja, kan er dan niet een vertaling gemaakt worden, die je geen blaren bezorgt?

* neurologie
** Claude Arnaud/Edu Borger. Open Domein, 1999. Nu bij mij te koop.

Blaal Kermis

Als ze d'r eenmaal van geproefd hebben, houdt geen pastoor ze meer tegen:* 

Die Dauphin kan overigens van alles geweest zijn:

 

Wat het niet was:

Bleijerheide ligt bij Kerkrade en de mensen zijn er goedertieren:

Een van de dochters trouwde met een Van Goyen:

* 1929

Broos van Erp

Kèkt toch es hier:

Maar mens!*

* 1981



Radio 1

Op zaterdagochtend luister ik graag naar het radioprogramma De Nieuwsshow. Het wordt uitgezonden tussen half negen en elf uur op radio 1. Voorheen kwam daar het politieke praatprogramma Kamerbreed achteraan, zodat je al met al tot de middag onder de pannen was.

De Nieuwsshow is er nog maar Kamerbreed is opgeschoven naar de middag. Om elf uur krijgen we nu De Taalstaat, een programma met de allure van een schaal borrelnootjes. Zo heeft dus de publieke omroep mijn zaterdagochtend met een uur verkort, door invoering van een soort zomerluistertijd ('of moet je zeggen luisterzomertijd?'), met dien verstande, dat ik maar moet afwachten wanneer de klok weer vooruitgezet wordt.

Economie

Afgelopen zondag at ik spaghetti en schol bij een vriend. Tijdens de nababbel vroeg hij me wat ik nu, op mijn 53ste, zou gaan studeren, als ik opnieuw de gelegenheid zou hebben. Ik aarzelde geen moment: economie. Vanwege de overdaad aan wiskunde zou ik waarschijnlijk al snel moeten afhaken maar als de docenten het een beetje alfa-filosofisch zouden willen houden, zou ik graag een jaartje willen meelopen. Alles is economie volgens mij.

Zijn antwoord: 'economie is een geloof.'

'Maar de Heilige Mis wordt wel gevierd op de universiteit', was alles wat ik op dat moment kon uitbrengen.

We zijn er niet op doorgegaan. Geloof of niet, de economie zet onze nababbels nogal eens op scherp en er waren dames bij. Maar zijn uitspraak is wel in mijn hoofd blijven hangen. Hoe komt-ie erop? Ik heb niet het idee, dat hij hem zelf bedacht heeft. Hij moet hem ergens gebruiksklaar hebben aangetroffen. Is het een nieuwe linkse leuze? En wat wordt er mee uitgedrukt? Dat het even subjectief en ongefundeerd is om te denken, dat alles draait om geld als om te geloven, dat geld er niet toe doet? Dat de vermeende wetenschappelijkheid van de economie en de daaraan ontleende argumenten voor het vandaag de dag gevoerde neoliberale economische beleid niet meer zijn dan wat geloofsartikelen uit een nieuwe catechismus? Is het een partijpolitiek statement (hij is politiek actief) of gaat het dieper? Kan ik het naast me neerleggen of moet ik er over blijven nadenken?

Ideaaltaal

Ik denk, dat er zoiets bestaat als een, hou u vast, supratekstuele gulden ratio, een ideale verhouding tussen boodschap en aantal woorden in teksten. Die verhouding is niet absoluut, niet star, ze verandert met het verstrijken van de tijd. Honderd jaar geleden was ze anders dan nu. Het ideale aantal woorden was toen ongetwijfeld hoger.

In het archief van de Maatschappij van Welstand* berusten brieven van de Leidse hoogleraar J.J. Prins, in de tweede helft van de negentiende eeuw jarenlang bestuursvoorzitter van de Maatschappij. Ik heb ze gefotografeerd en getranscribeerd en iedere keer als ik ze lees, vraag ik me af waarom ze zo mooi zijn. Hij was geen taalvirtuoos, deed volgens mij ook geen moeite. Zijn brieven zijn zakelijk, kernachtig, nuchter. Nu me vanochtend dat concept van ideaaltaal is ingevallen, meen ik het te begrijpen: meer dan wie ook benaderde hij de vigerende gulden ratio.**

* BHIC

** Het meest zinnige wat je over deze blog zou kunnen zeggen (voor wie wil reageren), lijkt me dit: hoe jij nou, beste Hesperdum, anno 2015 kunt weten hoeveel die gulden ratio toentertijd bedroeg, gesteld al dat er ooit zoiets onzinnigs heeft bestaan? Of nog bestaat?! Waarop ik zou kunnen antwoorden, dat ik veel toentertijdse teksten heb gelezen én dat ik een doorgeleerd taalkundige ben met een hoofd waarin dat soort normen makkelijk ontstaan. Kijk maar naar mijn foto. En nu u weer. Maar dan echt. Hup!