vrijdag 26 februari 2016

Vroom

Vandaag was ik in het Erfgoedcentrum Kloosterleven in Sint Agatha. In het archief van de Redemptoristen vond ik dit verslag van een te Casteren gehouden noveen*. Het leukste heb ik paars omvaald:



Op de achterkant wordt de kempische vroomheid gekwantificeerd: deelname aan de 'avondoefeningen': 280 volwassenen per avond; deelname aan de 'morgenpreken' per morgen: 325 volwassenen en 90 kinderen; aantal biechten: 414 volwassenen en 90 kinderen; aantal communies: 2250.

* van 4 tot 12 oktober 1958

woensdag 24 februari 2016

Die pater mag zijn testament wel maken


Een van de boeken die ik de jongste tijd met veel plezier gelezen heb*, is het boek met de lange titel De Zusters van Liefde der Congregatie van O.L. Vrouw, Moeder van Barmhartigheid, Gevestigd te Tilburg. Van 1832-1922. Het is geschreven door de paters Kronenburg en Boomaars. Van de laatste wil ik af zijn, over de eerste ben ik te weten gekomen dat hij levenslang geinspireerd raakte door het wonder van 't Zand, door voorspraak van onze Lieve Vrouw van aldaar aan hemzelf voltrokken in de jaren tachtig van de negentiende eeuw. Ik citeer uit Anneke B. Mulder-Bakker en Marijke Carasso-Kok: 'Gouden legenden. Heiligenlevens en heiligenverering', p. 178:

Eind april 1883 werd pater Kronenburg, die toen als professor werkzaam was aan de Kapel van O.L. Vrouw in 't Zand (kleinseminarie) door bloedspuwingen overvallen en al snel door twee artsen als gevaarlijk ziek beschouwd. Een derde geneesheer oordeelde: 'Die pater mag zijn testament wel maken.' Terstond besloten de andere kloosterlingen voor hem een noveen te bidden tot de Lieve Vrouw in 't Zand. Op de laatste dag van de noveen kostte het de doodzieke pater de grootste moeite om de mis te lezen. Na de communie bad hij tot God om, door de voorspraak van de Lieve Vrouw in 't Zand, genezing te verkrijgen. Het herstel volgde terstond en met krachtige stem voltooide de pater de mis. Als teken dat hij waarachtig genezen was, vroeg hij aan Maria of de rector die hem trouw elke ochtend om negen uur kwam opzoeken, de volgende morgen om acht uur zou willen komen. Aldus geschiedde, de volgende morgen kwam pater rector om acht uur naar de ziekenzaal zonder dat hij achteraf kon verklaren waarom hij van zijn gewoonte was afgeweken. Er zouden aan pater Kronenburg nog zo'n kleine 57 jaar resten waarin hij de gelegenheid om zijn erkentelijkheid aan Maria te betuigen niet onbenut heeft gelaten.'

Spijtig is het (voor mij) dat de congregatie ondanks haar vele stichtingen nooit voet op onze grond heeft gezet maar pater Kronenburgs boek (daterend overigens van 1924) is een schatkist vol anekdotes. 
Waarover misschien een andere keer. 
Over de proselietenmakerij der zusters wil ik het wel even hebben:

Geen enkel onbevooroordeeld andersdenkende zal onze Liefdezusters proselietenmakerij verwijten. Zij zullen zich wel wachten de goede trouw van een kranken niet-Katholiek aan het wankelen te brengen; zij zullen den stervenden Protestant, gerust in zijn geloof, zelfs helpen om met liefde, met algemeene berusting in den wil des Allerhoogsten, met blij vertrouwen op te gaan tot den Heer.

Ieder zijn geloof. Wat niet wegnam dat de bekeringen de zusters bij tijd en wijle als het ware in de schoot vielen:

Toch preekt de Liefdezuster zwijgend, alleen door haar verschijning en toewijding, de goddelijkheid van het geloof, dat haar doet leven en werken, en haar gebed, gesteund door haar offers, maakt die prediking vruchtbaar.

Zo bijvoorbeeld tijdens de grote oorlog:

Gedurende den wereldoorlog, nog meer dan op andere tijden, ontvingen de ziekenhuizen der Zusters van Liefde niet-Katholieke patiënten, gewone militairen en meerderen. Nooit hebben deze een klacht doen hooren over pogingen tot bekeering, wel den lof harer toewijding luide verkondigd. Menigeen is door deze gekomen tot de omhelzing van het Katholiek geloof.

Het is weer eens mis met mijn KNO. Vorige week geopereerd. Heeft me van de regen in de drup geholpen. Proselieten maken ze niet, de onroomse moderne medici.

* Het enige eigenlijk.

vrijdag 19 februari 2016

Schorseneren, prei en Boerekool

Terwijl de februarizon me al urenlang naar buiten noodt, zit ik de raadsnotulen van '72 door te akkeren. Je moet wat over hebben voor een jaarboek. Ik bedoel: ík heb wat over voor het jaarboek-2016 van Pladella Villa. Het moet maar eens gezegd. Gelukkig zijn ze niet gespeend van poëzie, de notulen, hoe onbedoeld ook. Voor de vergadering van 27 november dat jaar agendeerden B&W een voorstel tot aankoop en ruiling van grond teneinde een trottoir te kunnen voltooien bij de 'uitmonding van de Melkweg op de Nieuwstraat.'

A propos poëzie: wat vindt u hiervan:

Maandag

Maandag vóór den zondag
van Vastenavond.
Vee, manufacturen,
huis-, landbouw- en
werkmansgereedschappen.

Maandag vóór Passie-Zondag.
Vee, manufacturen,
huis-, landbouw- en
werkmansgereedschappen.

Den 2en Maandag nà den 1en Pinksterdag.
Vee, manufacturen,
huis-, landbouw- en
werkmansgereedschappen.

Maandag nà den 15en Augustus.
Vee, manufacturen,
huis-, landbouw- en
werkmansgereedschappen.

Den laatsten maandag in October.
Vee, manufacturen,
huis-, landbouw- en
werkmansgereedschappen.

Den laatsten maandag in November.
Vee, manufacturen,
huis-, landbouw- en
werkmansgereedschappen.

Het is toch net Drs. P., of niet? 'Vee, manufacturen, schorseneren en prei...'








RKVV Hapert

Vandaag gelezen in het Eindhovens Dagblad:

RKVV HAPERT VERWACHT EEN GOED SEIZOEN
De RKVV Hapert die met een felle eindrush vorig seizoen nog het midden van de ranglijst wist te bereiken, verwacht dat deze stijgende lijn in de prestaties komende competitie doorgetrokken kan worden. Deze optimistische geluiden waren te beluisteren op de jaarvergadering, die in clublokaal 'De Kuil' gehouden werd.
(..)
Als voorbereiding op het nieuwe seizoen zijn een aantal oefenwedstrijden gespeeld, die een bevredigend verloop hadden. De elftalcommissie heeft desondanks geen gemakkelijke taak, daar voor het eerste elftal DOOR ENKELE 'AANKOPEN' niet minder dan achttien spelers beschikbaar zijn. In ieder geval moet met Hapert dit seizoen dit seizoen weer terdege rekening worden gehouden.

Natuurlijk bedoel ik niet de krant van vandaag. Aankopen doen ze niet meer. Maar het is evenmin de krant van zeg, eind jaren zeventig. Nee, luister goed, het gaat hier over de krant van 26 augustus 1966. 1966!! Toen al!!



donderdag 18 februari 2016

Ladies present

Ooit begon een man als volgt een brief:*


Deze man heeft zijn echtgenote waarschijnlijk van tevoren geïnstrueerd om beneden te blijven. Zij moet een dermate efficiënte en betrouwbare rem op zijn emoties zijn geweest dat-ie er van uit kon gaan dat-ie zich zou kunnen intomen zolang ze in de buurt was. 
Niet dat ik hem of haar gekend heb, ik speculeer maar wat.


* 1958

Lichtmispegge

Circulaire van Gedeputeerde Staten aan de Brabantse gemeentebesturen, de dato 10 februari 1887, Provinciaal Bijblad no. 15:

Ter voorkoming van jaarlijks terugkeerende bezwaren bij de berekening van vicarie-renten, in natura verschuldigd, heeft de Directeur der Registratie en Domeinen het verlangen te kennen gegeven om jaarlijks eene opgave te mogen ontvangen van de lichtmispegge, zoodra deze is vastgesteld.
Voor het geval die pegge in uwe gemeente wordt opgemaakt, verzoeken Wij U daarvan jaarlijks te beginnen met dit jaar, vóór den 25 Februari aan ons mededeeling te doen. Wordt geen lichtmispegge vastgesteld, dan wachten wij een negatief bericht.

Ik begrijp dit niet helemaal. Maar ik heb wat definities die Mij een eindje op weg hebben geholpen en misschien ook U dat kunnen doen. Uit het Woordenboek der Nederlandsche Taal stamt deze van 'vicarie', waar de rente bij in zit:

Jaarlijksche rente uit geestelijke goederen, aan een clericus vergeven als vergoeding voor een door hem te verrichten geestelijke bediening.

Als de aangeslagene de natura-rente wenste te voldoen in harde penningen moest er omgerekend worden: per eenheid natura zoveel penningen. Deze omrekenfactor werd de 'peg' of 'pegge' genoemd en jaarlijks vastgesteld, dóór de gemeente, op 2 februari, de feestdag van Maria Lichtmis.
Ik kan U zeggen dat het enige wat GS van ons kanten ooit over de pegge hebben vernomen het jaarlijks negatief bericht is geweest van de gezagsgetrouwe secretaris van de gemeente... Luyksgestel:


De ouwe Bijbel van de Reverend Frater

Zelfs als je tot overspannes toe opgaat in je heemkunde en de handel hebt opgedoekt; als je denkt: gepasseerd station, goodbye to all that; dan nog blijft er in je achterhoofd een waakvlammetje branden. Altijd.* Nu dit weer: 


This is what it says:

Just a line to tell you I am still alive. How are you? Are you still at Glenfair? Had a letter from the Rev. Frater about his books. I'll see what I can do for him. The University Library might like to buy that old Bible. Of course I must have full particulars. I'll be writing you a letter very soon. With love. E

Moet een bekende van Mrs Verheyden geweest zijn, geen dealer, anders geen love en letter soon.** De University of course - stempel! - is Cambridge. 



* Beetje Brideshead ditte. Beetje als roken ook. Daar ben ik ook maar oppervlakkig mee gestopt. Wat raar is natuurlijk, is die vraag of Mrs nog in Glenfair is als-ie/ze de kaart naar Middelburg stuurt. Als-ie geforwarded was, had je het toch moeten zien?
** En toch ruik ik em, de dealer. Misschien een met een hart.

donderdag 11 februari 2016

Ik zeg niks

28 augustus 1970. Ik zeg niks.*



* De schaduw over de twee panden heeft niks te betekenen. Al zou het te ver gaan om te beweren dat ze nog lang en gelukkig zouden leven (er werd in gestorven en gescheiden), ze staan er nog steeds, zijn zelfs uitgebreid. Ik beloof dan ook dat ik nog een keer terug ga en het kaartje onder het statief leg voor een zonniger plaatje. Ik heb 372 foto's gemaakt vandaag, het moest allemaal weer vlug vlug.
Wat ik me wel afvraag: waar is ónze garage? Was die er nog niet? Was-ie illegaal of gewoon te min?

Snoepwinkeltje


Deze tekening vond ik vandaag bij de grondaankopen van de gemeente Hoogeloon c.a. anno 1970. Aangekocht werd het gearceerde gedeelte, deel van het perceel sectie F nummer 13, (217 vierkante meter tuin om precies te zijn), bevattende de opstanden 'coniferen, heesters, bloemen' ter waarde van 200 gulden (de opstanden bedoel ik). Verkoper was Pieter Johannes Heuvelmans, geboren 7 december 1913, woonachtig aan de Kerkstraat nummer 13.
Het F-vormige opstandje links van het gearceerde vlak is het snoepwinkeltje. Dat najaar begon Pieter Johannes voetbalplaatsjes te verkopen en kwam ik er regelmatig. Enfin, daarvoor ook al.
Het noorden wijst richting Casteren. Dat klopt.


vrijdag 5 februari 2016

Molenbrand

Op de Bossche Vincentiusmarkt vond ik vorige zondag een exemplaar van de gemeentegids van Eersel, jaargang 1980. Daarin het volgende, plastische verslag van het afbranden van de molen aldaar in 1941: