zondag 12 januari 2014

Ulecom



Bedoeld is hier Ellecom, even boven Arnhem, aan de rand van de Veluwe.* Ik was er dezer dagen. Verjaardagscadeau van GL. De dominee belandde er in 1938. Na veertig jaar Bladel. Hij was het, die onze hervormde pastorie bouwde aan de Markt in 1905. Enfin, hij regelde de centen. Het was de tweede op die plek. De oude was uit de jaren zeventig van de achttiende eeuw. Wetende dat Wierts' voorganger, dominee van Dissel, in 1873 naar Stratum verhuisde, zou je denken dat dat oude huis dertig jaar leeg moet hebben gestaan. Lijkt onwaarschijnlijk. Misschien maar eens uitzoeken. 
De pastorie van Wierts moest wijken voor het nieuwe gemeentehuis, dat wil zeggen, voor het oude: dat van 1970. Er is sinds die tijd alweer een nieuw. Wij ambtenaren, wij denken dat het zo hoort, dat wij daar horen, midden in het dorp. Zo ook, zag ik, in De Steeg, niet ver van Ellecom. Foeilelijk en pontificaal.
A. heeft het niet zo op dominee Wierts. Ik denk dat ze hem verantwoordelijk houdt voor een soort van hervormde contrareformatie in Bladel, nadat er met de door haar zeer bewonderde van Dissel een frisse wind had gewaaid. Ik betwijfel of ze er zijn geweest: contrareformatie én reformatie. Een kennis van d'r, die dominee Wierts als kind heeft gekend, heeft haar eens verteld dat het een strenge oude man was, waar hij bang voor was. Dat gegeven weegt nogal zwaar in A. d'r oordeel. Dát en het feit dat dominee wollen pakken droeg.
In Ellecom hield Wierts zich onledig met het werven van donateurs en het innen van de contributie voor de Maatschappij van Welstand ('Ik hoop dat ik nog wat voor Welstand kan doen al ben ik niet jong meer evenmin als mijne vrouw. Ik ben 86½ mijne vrouw 85½ jaar. In Augustus mochten wij gedenken dat wij 60 jaar geleden in de huwelijksboot zijn getreden ’t was voor ons een zeer drukke & gezellige dag'). Het viel niet mee. In 1939 haalde hij nog maar 156 gulden op: 'Het valt mij moeielijk in deze streek nog een paar leden of begunstigers te winnen. Er wordt hier voor allerlei gevraagd. Wij beleven zorgvolle tijden! Wanneer en wat zal ’t einde zijn? Moge ons volk en land voor den oorlog bewaard blijven!...'
'Hoe ’t verder zal gaan', schreef hij eind 1939, 'weet ik niet. Vele menschen hier zijn zenuwachtig. Wij hebben hier een kaart ontvangen. Er is kans op evacuatie. Ons is al een plaats waar wij zoo noodig heen moeten. – wij wachten ’t zoo kalm mogelijk af.'
Hij overleed in maart 1943:**








* geen schrijffout van de journalist: als je het googlet kom je in Ellecom en niet, zoals je misschien zou verwachten, ergens in Limburg
** 12 of 13 maart. Ik heb altijd gedacht - meen es te hebben gelezen, ergens - dat er een verband bestond tussen de huidige B&B Vredehoek en Wierts maar kan daar nu niks meer van vinden, ter plekke niet en niet op het www. Ik vermoed nu, mede vanwege het feit dat hij niet heel lang na zijn aankomst in Ellecom opnieuw is verhuisd, dat het oude echtpaar ergens in Ellecom in een pension heeft gewoond, waar ik eerst onwillekeurig aannam dat hij er een woning gekocht had.*** 
Citaten uit archief Welstand.
Dit is wat hij in 1905 gedachten had:



*** Vandaag dertien januari, kom ik erachter dat ik nog een boek heb liggen over Rheden en omgeving (Herma Smit: Trekken door de zeven dorpen van Rheden, Wezep, 1992). Daarin deze, door de mededelingen van Wierts in een nogal twijfelachtig licht gestelde passage: 'In het voorjaar van 1940 komen de boze berichten steeds dichterbij. Maar dat deert niemand. Wat zou hier in dat rustige dorpje kunnen gebeuren?' Volgt een tafereel van onaangedane rust en pittoreske natuur. Ik geloof toch niet dat je zomaar wat moet zeggen in een boek. Ik zal deze nostalgische onzin dan ook doorverkopen.****
**** Zag vandaag (14-1, BS Bladel, 1936) dat hij zich vestigde aan de Vliethof 4 te Ellecom. Bestaat niet (meer?). Misschien hebben ze het bij ons op het gemeentehuis niet goed verstaan en was het Friedhof 4.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten