woensdag 7 maart 2012

Van Dissels lijst

Op het kerkhof te Bladel.

No. 1 A. v.d. Water gestorven 1859

Anthony van de Water, geboren 3 mei 1788 (Bladel), overleden 25 augustus 1859; een van vele van de Waters in de Kempen; geboren, getogen en zijn hele leven woonachtig in Bladel; leerlooier; in de jaren vijftig geregistreerd als rentenier; zijn vader was “chirurgin”; ook zijn zoon Henri Antonie van de Water was leerlooier. Was getrouwd met Gosewina Meijer (geboren op 10 augustus 1787 in Hoogeloon); een van de vele Meijers in de Kempen; Gosewina was de oudere zus van de Bladelse burgemeester/notaris Jan Franciscus Cornelis Meijer en ook van Jacob Meijer, notaris in Hoogeloon.

No. 2 J.A. Michaël gestorven 1860

Johannes Andreas Michaël; werd geboren op 28 december 1831; overleed op 3 november 1863; was de vijfde van de Michaël-broers op Ten Vorsel, allen ongehuwd; met een van hen (Frederik) raakte dominee van Dissel in 1859 in conflict; op 22 februari 1862 overleed een tweede Michael-broer, Hendrik (nummer 4; geboren op eerste kerstdag 1821); hij was de op een na oudste van de broers; vermoedelijk zwakzinnig.

No. 3 J. Straatmans gestorven 1860

Jacob Straatmans; geboren 1787 in Den Bosch; overleed op 27 september 1860; rentenier; vestigde zich in Bladel in 1855; Was ouderling in 1860, toen van Dissel in conflict kwam met de rechtzinnige Frederik Michaël; in een brief van 12 juni 1860 aan de classis Eindhoven, noemt hij hem “reeds zeer bejaard & thans ziekelijk”. Was getrouwd met en bij zijn overlijden weduwnaar van Anna Maria van Nouhuijs.

No. 4 H. Michaël gestorven 1862

Zie nummer 2.

No. 5 Th. Anderegg gestorven 1862

Van Dissel vergist zich hier. Hij bedoelt Thomas Anderegg, die overleedt op 28 januari 1863. Werd geboren in 1797 in Amsterdam; was “plattelands heel- en vroedmeester”, later: “heelmeester”; vertrok en keerde enige keren terug uit en naar Bladel; had 5 zoons; was getrouwd met (en vlg. zijn overlijdensakte gescheiden van) de katholieke Maria Schreuder (geb. 1802 of 1805). In het Algemeen Handelsblad van 26 januari 1849 adverteert hij met een middel tegen nierstenen en noemt zich daar “gewezen Officier van Gezondheid en Practiserend Genees-, Heel- en Verloskundige”.

No. 6 J.W. Damen gestorven 1863

Jan Willem Damen; zoontje (een van 10 kinderen) van Adam Damen, geboren in Hapert op 16 februari 1824 en Barendina Catharina Soethout (geboren 18 oktober 1828 in Chaam), die in 1862 na het vertrek van de Michael-broers door Welstand op een van de hoeven op Ten Vorsel werden geplaatst; Jan Willem Damen werd geboren op 10 juli 1863 en overleed kort daarna op 30 augustus 1863. Het echtpaar verloor ook een dochtertje: Barendina Catharina Damen, geboren op 23 september 1865 en overleden op 5 oktober 1865 (zie nummer 10). Op 20 juli 1867 kregen ze opnieuw een dochtertje, dat genoemd werd naar haar overleden zusje. Zij overleed in 1898, ook niet heel oud, op de boerderij op Ten Vorsel. Vader Adam overleed er in 1884; haar moeder Barendina Soethout overleed op 22 januari 1913 in Reusel, 85 jaar oud.

No. 7 H. Pannekoek gestorven 1863

Zie nummer 13.

No. 8 A. Bayens gestorven 1864

Adrianus Bayens, geboren in februari 1861; overleed op driejarige leeftijd, op 10 juli 1864. Het gezin Bayens woonde naast de Damens (zie nummer 6) op Ten Vorsel; Jan Bayens (geboren op 6 september 1816) kwam uit het Land van Heusden (Doeveren) en was net als zijn buurman in 1862 door Welstand op Ten Vorsel geplaatst. In 1863 had hij acht kinderen, tot genoegen van de Maatschappij van Welstand, die jarenlang hadden moeten aanzien hoe de Michaël-broers het vrouwvolk negeerden. Ook zijn vrouw, Johanna van Mersbergen, kwam uit het Land van Heusden.

No. 9 P. Oosterling gestorven 1864

Petronella Adriana Oosterling, geboren op Tweede Kerstdag 1858, overleden op vijfjarige leeftijd op 5 september 1864; jongste kind van Pieter Oosterling, “Wachtmeester der Maréchaussée”, later “Brigadier der Maréchaussée”; werd geboren op 28 december 1808 in “Stadt aan ’t Haringvliet”; vestigde zich in Bladel tussen 1853 en 1858; verloor later (1869) ook zijn vrouw, Adriana Beckman (geboren Numansdorp 1818); vertrok daarna naar Rosmalen. Ze hadden 7 kinderen, geboren in Rozendaal, Megen, Asten, en Bladel.

No. 10 B.C. Damen gestorven 1865

Zie nummer 6.

No. 11 A.C. Quirijns gestorven 1865

Anna Cornelia Quirijns; geboren op 5 juni 1860; dochtertje van Johannes Quirijns die in 1863 door Welstand op een van de vier hoeven op Ten Vorsel werd geplaatst (ondersteuning 148a); kwam uit Sprang; was getrouwd met Maria van Vuren; Anna Cornelia was hun tweede dochter.

No. 12 F.J. Vriezekolk gestorven 1865

Franciscus Johannes Vriezekolk, geboren 23 september 1861, overleden op vierjarige leeftijd op 13 november 1865; zoon van gelijknamige vader, rentenier, geboren in Den Bosch op 10 oktober 1819; getrouwd met Jacoba Maria Straatmans, blijkens haar overlijdensakte (Eindhoven, 7 april 1915, 89 jaar oud) een dochter van Jacob Straatmans en Anna Maria van Nouhuijs (nummer 3). In 1857 verloren zij hun 20 dagen oude zoontje Franciscus Johannis Jacobus Marie Vriezekolk. Het gezin woonde aan de Varkensmarkt. In 1868 vertrok het naar Strijp. Vijf andere kinderen overleefden wel.

No. 13 A.R. van Golverdingen gestorven 1866

Aldegonda Golverdingen; geboren 8 september 1786 in Hilvarenbeek; woonde op nummer 136 (Varkensmarkt); overleed op 7 januari 1866; ze woonde samen met mevrouw Hendrina Pannekoek (zie nummer 7, geboren in Amersfoort), die overleed op 27 september 1863, 93 jaar oud. Aldegonda was ongehuwd en is vermoedelijk haar hele leven naaister geweest; Hendrina Pannekoek was rentenierster; ook zij was ongehuwd. Ze leefden teruggetrokken (vermoed ik): op Hendrina’s overlijdensakte zijn de gegevens van haar ouders niet ingevuld. Beiden woonden al sinds 1826 in Bladel, zo niet eerder; ze gingen samen wonen rond 1850. Er was nog een derde (veel jongere) dame: Johanna Adriana Alida van Golverdingen, geboren op 5 mei 1822. Zij woonde in 1826 al bij Aldegonda, 4 jaar oud dan. Ergens in de jaren ’50 trouwde ze. Hoe ze zich precies verhield tot Aldegonda is onduidelijk.
In de DTB-boeken van Bladel wordt melding gemaakt van de doop van Jacoba Johanna van Golverdingen op 20 november 1808. Als moeder wordt opgegeven Allegonda Rebecca van Golverdingen; dat zou wel eens de Allegonda op het kerkhof kunnen zijn; een vader wordt niet vermeld.

Omdat het mij duizelt bij herlezing, vat ik maar even samen: van Dissels lijst bevat 7 volwassenen en 6 kinderen. Anthony van de Water en Jacob Straatmans waren steunpilaren van de kleine hervormde gemeenschap in Bladel, alom gerespecteerd. De twee Michaëls waren dat niet: ze verlieten al voor hun ontijdige dood de hervormde kerk en sloten zich aan, in het kielzog van hun querulante broer Frederik, bij een zendingsgemeente in Hapert. Thomas Anderegg was misschien meer kwakzalver dan geneesheer. De dames van Golverdingen en Pannekoek waren oude vrijsters, de een bemiddeld, de ander naaister.

Ontijdiger nog was natuurlijk het overlijden van de kinderen.

De overledenen op van Dissels lijstje woonden bijna allemaal in de dorpskom, aan of nabij de Varkensmarkt, het centrum van het dorp. Wie daar niet woonde, woonde op een van de boerderijen van Welstand op het landgoed Ten Vorsel.

Van Dissel moet de lijst hebben aangelegd in of kort na 1866. Aan het handschrift en de lay-out is te zien dat hij dat deed in één worp: het is geen bijgehouden lijst, om zo te zeggen, geen lijst die na elk sterfgeval werd aangevuld.

Waarom hij de lijst opstelde, is niet duidelijk. Misschien was het een aanzet om de kerkhof-administratie op orde te brengen.


Geen opmerkingen:

Een reactie posten