Met 'n kastanje in je zak

Griepje. Woensdag geslapen tot de noen terwijl ik niet lang na het ochtendgloren al bij kapper Mollen had moeten zijn. Vandaar mijn haar nu. Met paracetamol en powernaps heb ik mijn andere afspraken nog kunnen nakomen maar in de nacht ging het mis. Zal me leren om te slapen.

Bij mij is ziekte de noodrem, het porren van mijn betere ik. Neem gas terug, bouw wat reflectie in, treed uit je waan van de dag. Soms luister ik, soms niet. Dit keer ben ik Noud Hermans gaan lezen. Of dat de bedoeling was, weet ik eigenlijk niet. Met 'n kastanje in je zak is niet echt reflectie. Aan de andere kant: als ik niet ziek was geworden, had ik het denk ik nooit gelezen.

Het is geen moeilijk boek (mochten ze ook u te grazen nemen). Integendeel. Het is goed geschreven, het leest lekker, het gaat over Hapert en voor met name oudere lezers is het ongetwijfeld heel herkenbaar. Het wordt pas ingewikkeld als je het wilt lezen met de bedoeling er informatie uit te halen over Hapert in de oorlog. Om met Frank te spreken (die precies dat van plan was): "Het is wel een roman hè." En daar sloeg hij de spijker op zijn kop.

Het is niet dat de personages allemaal anders heten, dat er alleen maar sprake is van 'een kempisch dorp' en van 'het huis met de bomen', nee, daar kijk je zo doorheen. Als je het wilt lezen als een sleutelroman liggen de namen voor het oprapen (al mag ik hopen dat met Rochus van Dalen niet mijn opa bedoeld wordt!). Nee, het gaat dieper dan dat.

Een roman heeft zijn eigen werkelijkheid. Alles wat in een roman bestaat, gebeurt of wordt gezegd, bestaat en gebeurt alleen maar in die roman, heeft alleen maar betekenis binnen de realiteit van die roman. Als ik een roman schrijf en ik laat mezelf geboren worden in de Molenstraat 28 in Hapert en jarenlang burgemeester zijn van de gemeente Hoogeloon c.a. dan is dat binnen die roman niet per se gelogen terwijl er in werkelijkheid natuurlijk wel wat op af te dingen valt.

Dus daar zit ik dan met die kastanje. Een potentiële schat aan informatie over Hapert in de oorlog en ik mag er niet aankomen. En nou hoor ik u al zeggen, ach Hugo, jongen, wat kan het jou schelen, hou op met die literair-wetenschappelijke muggenzifterij, doe net of het allemaal echt gebeurd is, gebruik het boek als bron. En ga nou asjeblief niet roepen dat je neerlandicus bent en dat je geweten het niet toelaat, dat is alleen maar dikdoenerij. Er moet toch een jaarboek komen dit jaar? Nou dan. Niet zo nauw kijken en schrijven dat jaarboek. Zoveel tijd heb je niet meer.

Goed, goed, jullie je zin. Overboord met die valse bescheidenheid en prinzipienreiterei, ik stap over mijn schaduw, ik sluit een compromis met mijn geweten. En als ik dan toch bezig ben, hou ik ook maar meteen op met vegetariër zijn, afval scheiden, belasting betalen en rechts van de weg rijden. CU in Hapert. Ik rij in een bescheiden witte Kia.