Op een zomeravond een paar jaar geleden, reed ik naar Netersel om er een groepje senioren te interviewen. Ik had een jaarboek te vullen en nog niks over Netersel. Dus liet ik ze uitgebreid aan het woord en schreef een stuk getiteld: Wat doen we met Netersel?
Nu doen ze zelf wat: 800 jaar bestaan. Ze vonden een akte uit 1219 en hebben onlangs hun aanloop ingezet. Was iets geweest voor een jaarboek.
Je moet ergens beginnen. Als je een oude akte vindt waarin je dorp bij naam wordt genoemd*, weet je één ding zeker: dat het er voor die tijd al was en je dus een onbekend aantal jaren te laat bent. Maar je moet ergens beginnen.
(Voor alle duidelijkheid: we hebben het hier niet over een ondubbelzinnige stichtingsakte. Er staat niet "Michiel Michiels Netrusem fondatat anno domini MCCXIX"**. Het is geen charter. Het is gewoon een velletje perkament met een hoop persoons- en plaatsnamen, waaronder die van Netersel. Happaert staat er bijvoorbeeld ook in. We weten niet eens goed wat het betekent want het is in het Latijn. De enige die er pap van zou kunnen maken is mijn nicht Pleun en ik heb geen idee waar die ergens uithangt.
Maar goed dat wij in Hapert wel beschikken over een akte waarin ondubbelzinnig staat: "Anno domini MCLXXXVI Verdonschotum adversum Michiel Leijten lapis primo vicem happaert in terra ponerat".*** Anders hadden we volgend jaar weer 800 jaar bestaan)
Als er over twee jaar een document opduikt uit 1122 met Netersel erin, in de abdij van Egmond, om maar een zijstraat te noemen, besta je gewoon 900 jaar. Net zo makkelijk. Wat is er feestelijker dan terugschrijdend inzicht.
Misschien is het zinniger om 100 jaar te bestaan. Het is natuurlijk onzin om te geloven dat Ons Lieven Heer Netersel tussen Nieuwjaar en Driekoningen 1920 kant en klaar op de wereld heeft gezet (én Bladel, én Hapert, op het Kempisch Bedrijvenpark na) maar dat is nou krek wel wat iedereen gelooft.
* "Netensel" (Welvaerts), "Netrusel" (Camps).
** "Michiel Michiels stichtte Netersel in 1219".
*** "In het jaar 1186 legde Michiel Leijten schuin tegenover Verdonschot de eerste steen van het dorp Hapert".